zondag 30 november 2008

De SSVOBB Lambach HL II gekortwiekt...

Verhuizing
Een tijdje geleden is door het SSVOBB-bestuur besloten dat de thuisbasis van onze Lambach HL II replica gaat veranderen van vliegveld Hoogeveen (EHHO; Europe Holland HOogeveen) naar het Aviodrome op vliegveld Lelystad (EHLE; Europe Holland LElystad). Dit om meerdere redenen, waarvan een verwarmde werkplaats en de ruim gehalveerde reistijd de belangrijkste zijn. Aangezien de Lambach op dit moment geen Bewijs Van Luchtvaardigheid (BVL, moet een vliegtuig hebben om te mogen vliegen) heeft door een probleem met de ophanging van de bovenvleugels, is het voor ons geen optie om haar gewoon over te vliegen. Daarom moeten we haar over de weg vervoeren, wat waarschijnlijk een der komende weekeinden gaat gebeuren.


Kortwieken
Omdat de Lambach in een dichte vrachtwagen over de weg zal worden getransporteerd, is het niet erg praktisch om haar vleugels tijdens het transport aan de romp te laten zitten (een politie-escorte word iets te duur...). Om die reden hebben we gisteren met 7 man haar vleugels met chirurgische precisie geamputeerd.
Na een rit van 2,5 uur vanuit Delft kwamen we aan op EHHO, waar we begonnen met de vorbereidende werkzaamheden. Tijdens het bijeenzoeken van al het benodigde gereedschap, kwamen we erachter dat onze vleugelbokken (een soort rekken waar de vleugels in kunnen hangen) op mysterieuze wijze waren verdwenen...
Na een korte discussie over wat te doen en een langere discussie over de afmetingen zijn Chris (een andere SSVOBB-medewerker) en ik op zoek gegaan naar de lokale GAMMA (naast hofleverancier van amateur-raketbouwers nu dus ook hofleverancier van vliegtuigbouwers), alwaar we ongeveer 2,5 m2 plaatmateriaal en 13 meter houten balken hebben ingeslagen, en de zeer behulpzame medewerkers daar hebben de platen voor ons zelfs vrijwel op maat gezaagd. Vervolgens hebben we op de parkeerplaats de balken gelijk ook maar op maat gezaagd met een geleende handzaag, anders bleken ze niet in de auto te passen.
Daarna was de Kwantum onze volgende bestemming: we hadden tapijt nodig om onze vleugelbokken mee te bekleden, zodat de vleugels niet beschadigen als ze in de bokken worden gehangen. Bij de Kwantum werden we weliswaar lichtelijk raar aangekeken toen we vertrokken met een rol van 60 centimeter bij 4 meter aan tapijt, maar meer hadden we gewoonweg niet nodig.
Terug in de hangar was het een kwestie van alles vastschroeven, wat een tijdje duurde, aangezien we geen accuboormachine mee hadden genomen.

Na het bouwen van de vleugelbokken hadden de andere teamleden al vrijwel alle voorbereidende werkzaamheden voor het eraf halen van de vleugels gedaan, er moesten alleen nog een hoop schroefjes van fairings (stroomlijnbeplating) worden losgehaald, zodat we bij de bevestigingsbouten van de bovenvleugels konden.

Het demonteren van de ondervleugels was een kwestie van het loshalen van een stijl (een soort gestroomlijnde staaf) waarmee de ondervleugel aan de bovenvleugel hing, waarna hij in principe alleen door 2 bouten aan de romp scharnierde. Daarna hielden 3 man de vleugel vast, en kroop een vierde eronder om de bouten los te halen. Nadat dit ook aan de andere kant van het vliegtuig was gedaan, had ze wel wat weg van een Cessna of een Piper, maar dan met hele korte vleugels.
Vervolgens ongeveer hetzelfde principe, alleen nu moest iedereen op ladders staan, en omdat er slechts drie ladders waren, en ik de langste van de aanwezigen was, werd ik uitverkoren om de bouten van de bovenvleugels los te halen. Aangezien deze bouten (met een diameter van wel 2 of 3 centimeter!!) niet altijd even gemakkelijk loskwamen, hadden ze soms wat zachte aanmoediging nodig om los te komen, dat wil zeggen enige "zachte tikjes" met een rubber hamer. Aangezien een aantal bouten absoluut geen zin hadden om los te komen, en ze op bijna 2,5 meter hoog zaten, gaf dit na afloop best wel spierpijn...



Voor de mensen die zich afvragen waarom ik over de Lambach spreek alsof ik het over een vrouw heb; een vliegtuig (in jargon een kist) word in de vliegwereld gezien als vrouwelijk, en dus ook op die manier aangesproken.

zaterdag 29 november 2008

Luchtdicht

Daar boven in de lucht,
Ja daar, tussen de wolken,
daar maakt iemand een vlucht,
ik zou haar willen volgen.
Nee, eigenlijk zou ik liever nog nu bij haar willen zijn;
met mij daar binnenin haar, ben ik haar kapitein.
Plots zet ze de landing in, komt naast me naar benee.
De piloot, hij klimt eruit, de kist haar naam? Renee

woensdag 26 november 2008

Waterraket foto's

Een teamgenoot had wat foto's van de raketten gemaakt, zodat u als zeer gewaardeerde lezer ook enig idee heeft van hoe de raketten er uit zien.
Alle foto's copyright van Jelmer Breur.











Deze 2 raketten hebben ons in totaal ongeveer 2 uur gekost om te maken, waarvan het grootste gedeelte besteed was aan het laten drogen van de vinnen en het afschuren van de neuskegels.

vrijdag 21 november 2008

Catia, Cones en Cars

SSVOBB; voortgang brandstofsysteem
Maandag-avond bij de SSVOBB weer aan het brandstofsysteem voor de Impuls gewerkt. De brandstoftank is qua ontwerp zo goed als af, alleen de schotten (om te zorgen dat de brandstof niet in de tank gaat rondklotsen), het leidingwerk en de ophanging moet nog in detail worden ontworpen.
Ook is besloten dat onze Lambach HL II binnenkort word gedemonteerd en gaat verhuizen naar het Aviodrome op Lelystad Airport, waar ook anderen deze prachtkist kunnen bewonderen en de SSVOBB-medewerkers veel gereedschap en expertise van anderen bij de hand hebben.


Dinsdag Dare-Dag
Dinsdag-avond met een ander lid van SRP 15/de hoge noorderlingen naar de hofleverancier der Nederlandse amateur-raketbouwers, de GAMMA, geweest om inkopen te doen voor de bouw van onze raket. Na ongeveer 2 uur in de GAMMA te hebben rondgelopen, zijn we vertrokken met een imposante hoeveelheid constructiemateriaal, dat wil zeggen 1 houten plank... Efficiënt inkopen is blijkbaar iets wat men door ervaring leert.
Woensdag-avond ben ik met het andere lid bezig geweest om uit onze plank een aantal tussenschotten en verstevigingsringen te zagen. Het eerste probleem diende zich al snel aan: Niemand had een passer bij zich. Uiteindelijk bleek een schuifmaat de grote hulp, maar voor ieder ander die dit van plan is: Daar is gereedschap niet voor gemaakt!
Het tweede probleem was dat er geen elektrische figuurzaag beschikbaar was. Met de hand zagen was dus het enige wat erop zat... Totdat ik de gaten-boor ontdekte...
Na het boren van 1 gat bleek echter dat de gatenboor krom was, waardoor onze centering rings taps bleken toe te lopen, in plaats van perfecte holle cylinders te zijn. Achteraf gezien geen verkeerd effect, maar het was niet zoals gepland...


Web.com
Dinsdag-avond na DARE ben ik als lid van de Web.com der Vliegtuigbouwkundige StudieVereniging "Leonardo Da Vinci" (B'vo!) naar de commissie-integratie-borrel geweest. Dit was een borrel voor alle leden van commissies van de VSV, gehouden in de Delftse studenten-dancing "Lorre". Het was leuk om er even rond te hangen, maar jammergenoeg moest ik alweer vroeg weg, mijn nachtrust is mij namelijk erg geliefd...


Rijbewijs
Woensdagmiddag ben ik naar de rijopleiding van de ANWB geweest voor een zogenaamde intest. Dit houd in dat je een half uurtje in een rij-simulator word gezet, en de score die eruit komt, geeft een advies over hoeveel lessen je nodig hebt.
Het nadeel van de simulator is dat er vrijwel geen kracht nodig is om de pedalen in te drukken, het stuur te bewegen of te schakelen. Dit maakt het heel lastig om bijvoorbeeld gedoseerd gas te geven. Naar mijn mening is het erg moeilijk om de besturing accuraat te bedienen. Voordeel hiervan is dat je het wel veel accurater leert, en het uiteindelijk eigenlijk alleen maar mee kan vallen als je in een echte auto gaat zitten.
Ik was erg benieuwd hoe ik het zou doen, aangezien mijn enige ervaring met gemotoriseerde voertuigen tot nu toe bestond uit het vliegen in sportvliegtuigjes, waar men gas geeft met een hendel, en de voeten gebruikt om te sturen. De simulator gaf mij echter een score van 7,3 waar ik persoonlijk ruim tevreden over was.


Donderdag: Water-raket-bouw-dag
Donderdagmiddag moesten we voor ons AE1-005 project de 2 waterraketten bouwen die we hadden ontworpen. Simpel gezegd: vinnen uitsnijden en aan een fles lijmen, en neuskegels maken.
Dat laatste had ons heel veel tijd gekost, ware het niet dat een zeer gewaardeerde medewerker van de werkplaats ons aanbood om ons een heel eind op weg te helpen. Hij heeft ons ruim anderhalf uur werk bespaard door het schuim wat we voor onze neuskegels gebruikten met een elecktrische zaag al heel precies in de juiste vorm te zagen, op de milimeter nauwkeurig. Als we dit alles met de hand hadden moeten schuren, waren we heel veel langer bezig geweest.

maandag 17 november 2008

Laat, veel te laat...

Weekverslag
Maandag:
De eerste les Catia 2D gehad. Catia is een industrieel softwarepakket voor het maken en doorrekenen van 3D modellen. Voordat we leren hoe we met deze 3D-functionaliteit om moeten gaan, zijn we verplicht eerst 2D onder de knie te krijgen. 2D is op zich een heel handig onderdeel van de software, om bijvoorbeeld technische tekeningen van modellen met slechts een paar muisklikken te exporteren en te printen. Complete modellen maken in 2D, zonder een 3D component, is echter naar mijn mening volkomen nutteloos...
Daarnaast nog bij de SSVOBB verder gegaan met het ontwerp van de brandstoftank voor de Impuls, de geometrie ligt inmiddels vast, het volgende obstakel worden de ophangpunten voor de bevestiging van de tank aan het frame.

Dinsdag:
Tijdens de reguliere colleges niet heel erg veel spectaculairs gedaan.
's Avonds bij DARE het ontwerp van onze raket vastgelegd, elektronica besteld en een presentatie in elkaar geknutseld.
Daarna nog naar de karaoke-avond van de Commissie 1e-jaars activiteiten der Vliegtuigbouwkundige StudieVereniging "Leonardo Da Vinci" (B'vo!) geweest, en hier nog even anderhalf uur leker meegefeest.

Woensdag:
Tijdens aerodynamica (de leer van gasstromen om objecten) bleken er opeens een heel aantal middelbare-school leerlingen bij ons college te zijn aangeschoven. Blijkbaar was er een meeloopdag. Voor iedereen die dit leest, en nog een studie-keus moet maken: Lucht- en Ruimtevaart-techniek hier in Delft is een heel erg leuke studie, je moet er alleen wel voor bereid zijn te gaan werken voor je studie!
's Avonds hadden we een avond van DARE in de faculty room (soort bar) op de faculteit. Op deze avond moesten alle teams hun raketontwerpen presenteren, en hadden de aanwezigen de mogelijkheid om kritische vragen te stellen ("Waarom plaats je een glijdend extra gewicht boven het ei dat je moet beschermen?"). Ons ontwerp kwam redelijk ongeschonden uit het commentaar, er was vooral veel interesse voor ons systeem wat moet gaan bepalen wanneer de raket zijn hoogste punt bereikt (daar moet de parachute uit de raket worden geschoten).
Als toetje op deze geweldige avond liet de Senior Safety Officer (if you see him running, try to keep up!) ons zien hoe de stuwstof die in onze motoren word gebruikt ontbrand. Uit de daaruitvolgende rookkolom van een meter of 20 bleek dat de raketmotor eigenlijk niets meer is dan overgroeide rookbom met overdruk...

Donderdag:
Niets speciaals gedaan, behalve dan dat ik aan mijn huiswerk heb gewerkt!

Vrijdag:
Bij het waterraketproject een model van onze raket in Catia gemaakt. Erg handig, want dit betekent dat je tekeningen kan exporteren (normaal gesproken moet je ze met de hand tekenen, wat een stuk minder nauwkeurig is) en allerlei berekeningen kan uitvoeren, die anders met de hand moeten gebeuren (het berekenen van het zwaartepunt bijvoorbeeld).

Weekend!


Vandaag: Catia les 2...
Zojuist het 2e practicum Catia afgerond, mijn eerdere ervaring met het programma zorgde ervoor dat ik in 1,5 dagdeel het project kon afronden in plaats van de 3 dagdelen die ervoor staan. Vandaar dat ik nu nog even tijd heb om dit blog te typen.

zondag 9 november 2008

Quantum of Solace: Wel kort, niet Bondig

Woensdagavond/donderdagochtend naar de premiere van Quantum of Solace geweest. Het was een erg leuke avond, met een leuke film.
De film neigde echter naar mijn mening veel te veel richting naar bijvoorbeeld "Mission: Impossible" of de "Bourne"-trilogie. Met andere woorden, met "Quantum of Solace" is Bond naar mijn mening gedegradeerd tot een standaard actiefilm.


Goed nieuws eerst...
Natuurlijk is er ook genoeg goeds te zeggen over "Quantum of Solace". Zoals ik al eerder schreef, naar mijn mening is het een erg leuke en onderhoudende film. Hij bevat (meer dan) genoeg actie, een heel aantal spectaculaire scenes met het overmijdelijke vuurwerk, en een naar mijn mening geweldig luchtgevecht tussen 2 mooie oude kisten.
Ook de verhaallijn zit naar mijn mening goed in elkaar, en zijn er weinig onlogische sprongen. Kortom; het is een relatief geloofwaardige film, met goed acteerwerk, een goed script en genoeg actie en humor.


Maar dan de minpuntjes...
Zoals al eerder genoemd, vind ik Quantum of Solace geen Bond-film. Zo zit het traditionele intro, de witte cirkels die veranderen in een loop waar Bond doorheenschiet, pas vlak voor de credits (naar mijn mening hoort dit ding principieel aan het begin van de film).
Het 2e minpunt: Na de afwezigheid van Q in Casino Royale is blijkbaar besloten om alle gadgets maar uit de Bond-reeks te halen, want er is geen enkel gadget te vinden in de hele film. Naar mijn mening horen gadgets (en daarmee ook het karakter van Q) principieel bij een Bond-film. Een James Bond-film zonder gadgets is naar mijn mening als een Harry Potter-boek zonder magie. Natuurlijk moeten ze niet de belangrijkste dingen in de film worden, maar zonder gadgets is een Bond-film naar mijn mening niet compleet.
De typische Bond, zoals we die kennen van Sean Connery, Roger Moore en in iets mindere mate van Pierce Brosnan, is weg. Bond is blijkbaar een keiharde geheim agent geworden die in de knoop ligt met zijn eigen emoties, geen gevoel voor humor heeft, en al helemaal geen gentleman meer uitstraalt, maar een kleerkast is geworden die het liefst in hawaiibloesjes loopt, en slechts bij hoge uitzondering een smoking aantrekt. Connery en Moore straalden een zekere klasse uit, en wisten de meeste dingen met extreem droge opmerkingen tot humor te verheffen. Bij Craig lijkt het echter meer alsof men Bond tot een Terminator-achtig figuur heeft proberen te degraderen...
Kortom: Naar mijn mening is het zeker een film die de moeite waard is om te gaan kijken, maar is het niet een film die in de Bond-serie thuis hoort.


Er is leven, er is leven na de Bond...
Ook na deze film was er voor mij weer de dagelijkse "sleur" van het studentenleven. Zo hebben we vrijdag voor ons waterraket-project metingen verricht aan op druk gebrachte frisdrankflessen, waar we vervolgens de dop af trokken. Resultaat: Lucht die met Mach 1 (de geluidssnelheid) uit de hals van de fles stroomt, met een oorverdovende knal als gevolg. Als men de fles vervolgens eerst voor 1/3e met water vult, en dan pas tot 4 bar oppompt, blijkt er ruim 50 kilo aan tegengewicht nodig te zijn om te voorkomen dat de hele installatie een halve meter de lucht in springt!


Coming up: Maandagochtend leren omgaan met Catia (eens kijken of ik daar nog iets ga leren...)

dinsdag 4 november 2008

DARE, SSVOBB en Mechanics of materials...

Een nieuw vak: Mechanics of materials...
Nieuwe periode, nieuwe vakken, en het eerste nieuwe vak luistert naar de naam mechanics of materials. Voortbordurend op statica is dit een vak wat gaat over objecten die wel vervormen als je er een kracht op aanbrengt, en het berekenen van die vervormingen en krachten die erdoor binnen het materiaal optreden.
Een simpel voorbeeld: bijvoorbeeld berekenen wat voor krachten er op een rubberen staaf komen te staan als je hem 90 graden zou buigen, en vervolgens aan de hand van materiaaleigenschappen bekijken of de staaf dat aankan, of dat hij zal gaan breken/scheuren/het op een andere manier zal begeven.
Het vak is mij op dit moment echter nog iets te abstract om echt te boeien, maar aangezien er slechts 1 college achter de rug is, kan dit nog veranderen...


Project: AE1-005AER; codename: "water-raket"
Naast het starten met een nieuw vak, word deze periode ook 1 groot feest, aangezien we met ons eerste project bezig gaan; het bouwen van een water-raket. Voor de leken: een water-raket is niets anders dan een frisdrankfles waar men water instopt, er een kurk opzet en vervolgens met een fietspomp het hele zaakje gaat oppompen. Als het goed is gaat het ding vervolgens met gemak met een kilometertje of 140 recht omhoog.
De uitdaging: Door middel van een neuskegel en vinnen de raket zo hoog mogelijk proberen te krijgen. Voor de leek klinkt het misschien onlogisch dat een object hoger kan gaan door het alleen maar groter te maken, maar dat hoop ik hieronder te verduidelijken.
Denk aan een pen, die u verticaal op uw vinger probeert te laten balanceren, terwijl u hem snel omhoog beweegt. Doordat u aan de onderkant drukt, zal de pen omvallen, als hij ook maar een heel klein beetje scheef gaat staan.
Een raket werkt in principe op dezelfde manier: de kracht die de motor uitoefent, drukt aan de onderkant de raket omhoog. Door het toevoegen van vinnen aan de raket, word het moeilijker de raket scheef te laten gaan, omdat de luchtstroming de vinnen parallel aan de stromingsrichting drukt.
Een neuskegel helpt de raket om hoger te komen, door een puntig object door de lucht te laten snijden, in plaats van de over het algemeen behoorlijk vlakke onderkant van de fles. Door de geleidelijkere verandering van richting van de luchtstroming om de raket gaat er veel minder energie verloren aan het "opzij duwen" van de lucht voor de raket.


DARE: De Menhir Mk.I van De Hoogste Noorderlingen
Vanavond een raket-gefocuste dag besloten met een avondje DARE (Delft Aerospace Rocket Engineering). DARE is een club van voornamelijk Lucht- en Ruimtevaarttechniek studenten die zelf amateurraketten ontwerpen, bouwen en lanceren. Wij als eerstejaars-leden worden binnen de club wegwijs gemaakt in het maken van onze eigen raketten door middel van het SRP (Small Rocket Program). Dit jaar houd het SRP een zogenaamde Scrambled Eggs Competition in, dat wil zeggen: Bouw een raket die een rauw ei zo hoog mogelijk lanceert (maar niet hoger dan 1 km, ivm wetgeving) en het vervolgens weer veilig en heel op de aarde laat terugkeren.
Ons team, dat bestaat uit 2 Friezen en 2 ex-inwoners van de provincie Drenthe, heeft daarom (voorlopig) als naam De Hoogste Noorderlingen. Gezien de provincie Drenthe bekend staat om zijn hunebedden, een een bepaald stripfiguur menhirs altijd heel hoog weet te lanceren, is de huidige (werk-)naam van onze raket de Menhir Mk.I.
De raket word ongeveer 1,20 meter lang, 6 centimeter diameter en weegt ongeveer 3 tot 4 kilo volgens onze laatste berekeningen. Het enige nadeel op dit moment is dat de berekende hoogte nog op 1,5 kilometer ligt, dus we moeten waarschijnlijk nog wat ballast toevoegen om onder de maximale hoogte te blijven.
Om ons ei veilig beneden te krijgen, willen we een parachute van ongeveer 1,5 tot 2 meter doorsnee gebruiken, die er met een springlading (ja, u leest het goed, explosieven!!) uit word geschoten. De ontsteking van de springlading willen we doen door middel van elektronica, een Arduino microcontroller. Het enige probleem is dat dit apparaatje wel een groot deel van ons budget opslokt, en om die reden zijn we eigenlijk nog op zoek naar sponsors, dus mocht u (al dan niet in natura) ons project willen sponsoren, neem dan even contact met mij op (halbemulder |apestaartje| gmail.comof laat hieronder een berichtje achter.
De bedoeling is dat de Menhir ergens komend voorjaar word gelanceerd, en hopelijk daarna verderlicht weer op aarde terugkeert.


SSVOBB: Brandstoftanks en ideale software...
Naast mijn studie en lidmaatschap van DARE, ben ik ook medewerker van de SSVOBB (Stichting Studenten VliegtuigOntwikkeling, -Bouw en -Beheer). Op dit moment ben ik daar met een aantal andere mensen bezig met het ontwikkelen/ontwerpen van de brandstoftank voor ons nieuwste vliegtuig, de "Impuls". Aangezien de tank precies moet passen binnen een zeer beperkte ruimte binnen het frame, is dit nog best een pittige klus.
De tank word, net als de rest van het vliegtuig, ontworpen in Catia (een softwarepakket om op de computer in 3d onderdelen te ontwerpen en door te rekenen). Over het algemeen maakt dit soort software het je heel gemakkelijk om alles precies op elkaar af te stemmen, en bijvoorbeeld hoeken te meten, die je dan vervolgens weer in een ander onderdeel kan gebruiken, zodat het exact past als je het samenvoegt. Geloof het of niet, maar op de een of andere manier heeft het mij en mijn werkgroepsgenoten ruim een halve avond gekost om 1 hoek op te meten...
Zo zie je maar weer, software is erg prettig, maar dan moet het wel werken...

zaterdag 1 november 2008

Tentamens: dag 4 en 5

The end of the beginning...
Donderdag: Space Engineering & technology
Eindelijk een toets waarvan ik het gevoel had dat ik hem op zijn minst gedeeltelijk snapte. Jammergenoeg is het volgens mij nog steeds een twijfelgeval of ik hem wel of niet gehaald heb, maar gelukkig was het een bonustoets, en geen tentamen. Een aantal vragen over de banen van ANS en IRAS, twee nederlandse satelieten, waren zo ongeveer het moeilijkste wat erin zat.
Vrijdag: Introduction to Aerospace Engineering
Dat je na 20 minuten al de tentamenzaal verlaat kan 2 dingen betekenen: of je ziet er geen gat meer in, of je vliegt erdoorheen. Gelukkig betekende het bij dit tentamen voor mij het tegenovergestelde als bij Calculus, namelijk dat ik erdoorheen vloog. Het resultaat viel achteraf wel wat tegen (een 6,1), maar het was nog altijd wel voldoende, wat betekend dat ik mag gaan vliegen!

Slotevaluatie tentamenweek:
Ik had er veel meer voor moeten doen, en vooral voor calculus en statics is het mij nu wel duidelijk geworden dat het misschien wel een slim idee is om de opgaven ook daadwerkelijk te maken...

Nu echter eerst even het weekend relaxen...

LUCHTDICHT gebundeld!

Alweer een tijdje terug is een groot aantal van mijn teksten samengevoegd tot een klein boekje, getiteld "Technisch Dichten voor beginners". Mocht u geinteresseerd zijn in een exemplaar hiervan, neem dan contact met mij op via het "contact"-knopje aan de rechterkant.